7 CÁCH CHỈ ĐÍCH DANH MỘT NGƯỜI THAO TÚNG CẢM XÚC

Bị thao túng cảm xúc là thứ gì đó mà chúng ta đều đã trải qua, kể cả khi ta không nhận ra. Những người đóng vai nạn nhân, khiến người khác cảm thấy có tội hoặc xấu hổ về bản thân họ mà không vì lí do gì cả; hoặc những người bóp méo lời nói của họ (hoặc của bạn) là những ví dụ hoàn hảo cho sự thao túng cảm xúc.

Tôi đã gặp rất nhiều loại người này trong cuộc đời và tôi nghĩ mọi người cần xác định hành vi này càng sớm càng tốt nếu nó xuất hiện trong những mối quan hệ của bạn.

Tôi cũng đã gặp những người hoàn toàn nhận thức được rằng mình bị thao túng cảm xúc, và do đó đã phải tự vệ mà không được chuẩn bị trước những công kích như vậy.

Tôi sẽ chỉ cho bạn những cách để chỉ đích danh những hành vi thao túng cảm xúc. Và một khi bạn nhận ra được nó, bạn có thể ngăn chặn việc nó thao túng hết sức mạnh, niềm vui trong cuộc sống bạn.

Họ khiến bạn cảm thấy có lỗi vì những rắc rối của chính họ

Cho dù họ đã đưa ra những lí do chính đáng cho việc vì sao họ đến trễ, vì sao họ liên tục rỗng túi hay quên sinh nhật của bạn, một người thao túng cảm xúc sẽ xoay chiều những vấn đề về phía bạn và khiến bạn cảm thấy mình có trách nhiệm đối với những rắc rối của họ.

Họ sẽ nói rằng ‘tôi đã làm cái này’ hoặc ‘tôi đã không làm cái kia’ bởi vì họ đang phải trài qua điều gì đó và không muốn khiến bạn phiền lòng về những rắc rối đó. Có lẽ họ sẽ bám lấy giả thuyết đó không rời và cho rằng do bạn quá bận rộn với những vấn đề của chính mình mà quên họ đi. Cho dù với bất kì lí lẽ nào mà họ đưa ra, bạn cũng cần chú tâm vào điều thực sự đang diễn ra ở đây.

Đầu tiên, những lời biện minh của họ sẽ nghe như thể rất ghê gớm hoặc hoàn toàn là điều nhảm nhí. Sau đó, họ sẽ kết thúc buổi thuyết trình bằng sự chỉ trích khiến bạn cảm thấy tội lỗi và bạn chính là người phải nói lời xin lỗi.

 ’Tôi xin lỗi vì đã đi làm trễ. Tôi đã bị đau đầu kinh khủng. Đáng lẽ tôi phải kể về cơn đau đớn mà tôi phải chịu đựng. Tôi đáng lẽ nên tìm đến những viên aspirin hay thứ gì... nhưng, anh nói đúng, tôi đáng ra phải ráng gọi điện thông báo về cơn đau nửa đầu ấy’

Đừng cảm thấy có lỗi vì đã kì vọng ai đó nhận trách nhiệm cho hành động của chính họ! Đừng cho phép họ thao túng cảm xúc của bạn. Với tình huống trên, bạn có thể nói ‘rất tiếc vì bạn bị đau như vậy’, nhưng hãy nhắc nhở mình rằng họ vẫn cần phải đúng giờ. Bạn có thể vừa kiên định như vậy mà không bị rơi vào thế đối đầu với họ.

họ luôn luôn và mãi mãi là nạn nhân

Dấu hiệu thao túng cảm xúc này gắn chặt với những điều đã được đề cập ở trên. Trong cùng ví dụ trên, người này đang đóng vai nạn nhân trong tình huống ấy. Loại thao túng cảm xúc này chơi đùa với lòng đồng cảm của bạn, họ khiến bạn phải hỗ trợ họ, lo lắng và ‘nuôi nấng’ họ.

Họ hiếm khi chiến đấu trong trận chiến của chính họ và luôn tìm kiếm người thu dọn đống lộn xộn của họ.

Với những người luôn là nạn nhân này, bạn chỉ cần đơn giản nhắc bản thân rằng bạn có thừa lòng tin vào khả năng tự lo cho bản thân của họ. Khi đó, cái tôi của họ sẽ đồng ý với bạn và vui vẻ hơn (hoặc không). Hoặc có thể họ sẽ tiếp tục cố gắng lôi kéo bạn vào tiết mục biểu diễn của họ - khi bạn nhất quyết bước đi, để mặc họ với bộ phim mà họ đang cố đóng.

Họ nói một đằng làm một nẻo

Bạn có thể nghe được rằng hành động hô vang hơn lời nói, và đó là sự thật. Người thao túng cảm xúc làm thì rất dở, nên họ nói rất nhiều để chứng minh họ có hỗ trợ và đáng được tin cậy. Nhưng hầu hết những lời nói đó sẽ khiến bạn nản chí bởi vì không bao giờ họ làm được như nói cả!

Hãy nói rằng bạn đã sẵn sàng để tìm một công việc mới. Bạn hỏi người đó rằng họ có ủng hộ quyết định đó của bạn hay không. Câu trả lời nhận được sẽ luôn là ‘tất nhiên! Tôi sẽ luôn ủng hộ bạn’. Bạn cũng cho họ biết thời gian diễn ra cuộc phỏng vấn và bạn không có xe để đi đến đó.

Thế nhưng tức cười rằng, khi bạn cần điều gì đó ở một người thao túng cảm xúc, cho dù họ ủng hộ bạn thì bạn cũng chỉ thất vọng mà thôi.

Bạn có thể đối đầu với kiểu hành vi này nhưng nó sẽ chỉ dẫn đến những thao túng nhiều hơn. Ví dụ, người thao túng cảm xúc trong trường hợp này hiểu rằng họ đã cản trở bạn khỏi những gì bạn cần và muốn làm.

Nếu bạn mượn xe của họ, họ sẽ trả lời rằng ‘Tôi ủng hộ bạn nhưng tôi cũng có việc cần làm rồi, cuộc sống cũng không thể ngừng lại vì bạn có cuộc phỏng vấn mà, phải không?’ Vậy nên, tốt hơn hết là bạn hãy tránh mong đợi bất cứ điều gì từ những người như vậy.

Họ nói dối, nói dối và lại nói dối

Nếu bạn thấy quen thuộc với thể loại ‘hành động điên rồ’ thì bạn cũng sẽ biết thể loại nói dối mà tôi sắp sửa nói đến. Những người nói một điều, xong lại phủ nhận điều đó, là những người ‘hành động điên rồ’. Người thao túng cảm xúc là chuyên gia về điều này.

Những chuyện này có thể nhỏ xíu như việc đổ rác hay lớn như việc trả học phí. Khi trong trường hợp đó, họ luôn diễn vở tuồng ‘họ chưa bao giờ nói điều đó’. Đó là lời nói dối nực cười nhất và khiến bạn có thể phát điên lên được.

Thật sự, họ có thể nói dối một cách trơn tru, rất thuyết phục để khiến bạn bắt đầu nghi ngờ bản thân và tự hỏi điều gì đang xảy ra. Loại thao túng cảm xúc này rất nguy hiểm bởi vì nó thật sự làm rối loạn khả năng nhận thức sự thực của bạn.

Có 2 cách trực tiếp để xử lí vấn đề này: mang theo một cây bút để họ thấy bạn viết lại những gì họ đang nói, hoặc thu âm. Việc nhìn thấy ai đó viết lại lời nói khiến người thao túng càm xúc càm thấy bất an và buộc họ phải thành thật hơn.

Riêng cá nhân tôi, tôi đã phải dùng cách ghi âm khi ở trong trường hợp như vậy. Thật ra việc tôi ghi chép ban đầu trông như một hành động vô, nhưng khi họ nghe được những lời mà họ đã khinh thường từ chối, sắc mặt họ đã phải thay đổi.

Thật sự, nếu một tình bạn hay mối quan hệ của bạn đang đi đến mức phải sử dụng những cách này để chứng minh rằng bạn đúng, tốt nhất bạn nên nhanh chóng kết thúc.

Họ nghĩ mọi thứ đều là một cuộc ganh đua

‘Ô, xe của bạn hỏng rồi sao? Nhưng nó vẫn không tồi tệ bằng chuyện đã xảy ra với tôi hôm qua đâu’

Nếu bạn có rắc rối, họ có rắc rối lớn hơn. Người thao túng cảm xúc nuôi nấng rắc rối đến nỗi chính họ góp phần tạo nên phần lớn những rắc rối đó. Họ chửi rủi trong ánh đèn sân khấu, và nếu bạn cố đoạt lấy sự chú ý về phía mình, những gì bạn nhận được sẽ là cơn thịnh nộ của họ mà thôi.

Họ không chỉ ganh đua với bạn ở những khía cạnh tiêu cực và rắc rối của vấn đề. Nếu bạn kể với cô bạn thân ở chỗ làm chồng bạn đã làm những điều lãng mạn cho bạn ra sao, người thao túng cảm xúc sẽ kể xen vào điều tuyệt vời không tưởng mà chồng cô ta đã làm, rằng anh ta cũng là một lính cứu hỏa đã cứu một chú mèo con bị thương và tình nguyện đến châu Phi để giải quyết nạn đói thế giới. Và anh ta cũng là người bạn thân của Chúa nữa!?!

Bạn hãy cứ để cho họ đắm chìm trong những câu chuyện cổ tích đầy hào quang. Bạn cũng nên quen với việc chuyện này lúc nào cũng xảy ra và nên bước ra xa khỏi con người ấy. Việc giành lấy sự chú ý của câu chuyện về mình sẽ chỉ khiến người thao túng cảm xúc có cơ hội để đóng vai nạn nhân một lần nữa mà thôi.

Họ yêu cầu những điều mà họ biết chắc rằng bạn sẽ đồng ý nhận lời

Bất cứ người thao túng cảm xúc nào cũng rất quen thuộc với chiến thuật này. Họ sẽ yêu cầu thứ gì đó, và thường có được nó, bằng cách hỏi xin thứ lớn lao hơn thứ họ cần thật sự.

Nếu họ nhờ bạn làm giúp họ 2 giờ làm thêm, họ sẽ không nói họ cần 2 giờ bởi vì bạn sẽ nói không và cảm thấy vô tội. Thay vào đó, họ xin bạn đến 5 giờ, và nếu bạn nói không, một giao ước từ chối được đưa ra ‘ Vậy chỉ 2 giờ thôi có được không?’

Bạn thường có khuynh hướng đồng ý với lời đề nghị thứ hai bởi vì bạn đã từ chối đề nghị đầu tiên. Đó là tâm lí 101. Cách duy nhất để xử lí tình huống này là nói không một cách thẳng thừng. Sau khi nhận ra họ không thể thao túng lấy bạn và nhận câu trả lời họ muốn, họ sẽ dừng nhờ vả bạn.

Họ sẽ khiến bạn tin họ bởi vì ‘họ cũng tin tưởng bạn’

Khi lần đầu tiên bạn gặp một người thao túng cảm xúc, bạn không nhận ra được ngay lập tức mánh khóe tinh quái của họ. Thật ra, họ sẽ mở lòng với bạn bằng cách chia sẻ những câu chuyện đầy kịch tính hoặc những thông tin cá nhân sâu sắc của họ.

Loại hành vi này chủ ý trói chặt và khiến bạn phải cảm thấy rằng ‘woa, người này phải rất tin tưởng mới thật lòng với mình như vậy’. Họ cố ý muốn bạn thấy rằng họ mỏng manh, yếu đuối, nhưng thật sự họ là người trái ngược hoàn toàn.

Một khi họ nắm được lòng cảm thông và sự chú ý của bạn, họ sẽ bắt đầu tiến đến thực hiện những chiến thuật tiếp theo.

Bạn không được tin vào điều này. Sự tin tưởng của con người nên được gặt hái bằng những hành động đáng tôn trọng và có sự kết nối cảm xúc chặt chẽ. Sự tin tưởng không thể được lấy bằng những câu chuyện - có thể có hoặc không độ tin cậy, được kể từ một kẻ thao túng cảm xúc.

Với tất cả những chiến thuật này, người thao túng cảm xúc đã chơi đùa với cảm xúc của bạn – sử dụng sự tội lỗi, đồng cảm, oán hận, bối rối và tiêu cực để phục vụ mục đích của họ.

Như tôi đã khẳng định ở trên, người thao túng cảm xúc là loại người nguy hiểm. Bất cứ người nào có thể điều khiển cảm xúc của bạn và khiến bạn cảm thấy những điều họ muốn bạn như vậy, có năng lực để thao túng bạn và niềm hạnh phúc của bạn.

Tôi biết rằng không phải ai cũng thoải mái mà đối đầu với người thao túng cảm xúc như tôi. Vì thế, tôi nghĩ rằng những lời khuyên sẽ không phù hợp với mọi người trong mọi trường hợp.

Kinh nghiệm cá nhân đã dạy tôi rằng nên tránh càng xa những người này càng tốt, bởi vì tôi không có đủ sức để chịu đựng những thứ vớ vẩn mà họ quăng cho tôi thêm chút nào cả. Điều tốt nhất bạn cần làm là bỏ đi khỏi những hành động và thái độ bạn không đáng phải nhận.

Tuy nhiên, thỉnh thoảng, việc nói thẳng với ai đó rằng họ là một kẻ khốn thao túng cảm xúc và bạn chẳng phải là nạn nhân của họ cũng là một ý kiến không tồi!

Hãy bảo vệ bản thân bạn trước những kiểu người như thế bằng cách để tâm vào cảm xúc của bạn và nguyên nhân gây nên những thay đổi cảm xúc bên trong.

Nếu bạn cảm thấy kiệt sức, thiếu năng lượng, buồn bã hay thất vọng khi ở cạnh 1 hoặc 2 người nào đó, kiểm chứng xem họ có những dấu hiệu đã nêu ở đây không.

Nếu bạn nhận thấy có ai đó trong cuộc đời bạn có những miêu tả trên đây, bạn không những nên loại họ ra khỏi cuộc sống của bạn mà bạn cần tự thoát ra khỏi trò chơi lôi kéo tâm điểm chú ý. Bạn bây giờ đã biết những điều cần làm rồi phải không? Và như G.I. Joe đã nói: ‘Kiến thức là sức mạnh’.

 http://iheartintelligence.com/2016/05/20/emotional-manipulator/?=minds